Monitor migracyjny 19 9a/2023

Ostrzegaliśmy, że jeżeli w ruchach wtórnych imigracja stanie się coraz większym problemem dla Niemiec, sąsiedzi zaczną wprowadzać politykę, która przekieruje imigrantów do nas. Ta sytuacja ma miejsce, a zagrożone jest działanie strefy Schengen na granicy polsko-niemieckiej i czesko-niemieckiej, a także jeżeli chodzi o dalsze jej rozszerzenie na Rumunię i Bułgarię. Nastroje antyimigracyjne rosną zresztą w całej Europie, w Finlandii i Austrii, co pokazujemy w monitorze. Tymczasem dwa państwa, których rządy oparły politykę na przeciwstawianiu się migracji tj. Polska i Węgry, zaczynają masowo ściągać pracowników z zagranicy. Przekonują, że imigranci na kontraktach będą tu tylko „gośćmi”, ale czy imigranci podzielają tę wizję przyszłości?

Monitor Niemcy 2/9/2023

Stosownie do regularnego planu parlamentarnego Bundestagu, początek września to moment otwarcia procedowania nad budżetem federalnym na kolejny rok kalendarzowy. Po zaprezentowaniu zarysu zakładanych wpływów i wydatków, dalsze prace nad budżetem rozpoczną komisje parlamentarne. Odnosząc się do polskiej procedury, ostateczny format tegoż zostanie ustalony po trzecim czytaniu, tj. w grudniu bieżącego roku.

Przedłożony przez ministra finansów projekt oddaje główny dylemat rządu RFN a także samej koalicji. Musi ona zachować balans pomiędzy trudną sytuacją gospodarczą i takimi zjawiskami ekonomicznymi jak inflacja, potrzebami ekonomicznymi społeczeństwa, względnie konkretnych resortów, np. obrony, a koniecznością jednoczesnego dbania o dyscyplinę budżetową i konieczne oszczędności, choćby z uwagi na ponadnormatywne wydatki w okresie pandemii. Stosowny dylemat będzie wpływał na kampanię przed październikowymi wyborami do landtagów w Bawarii i Hesji.

Monitor Niemcy 1/9/2023

Pod koniec 2022 r., w dwóch wydaniach “Monitora” wydawanych przez THE OPPORTUNITY – INSTITUTE FOR FOREIGN AFFAIRS, szczególną uwagę poświęcono zanotowanemu wzrostowi  zachowań na niemieckiej scenie politycznej, które mogły być uznane za radykalne. Omówiono tam zarazem badania socjologiczne przygotowane w listopadzie 2022 r. przez Uniwersytet w Lipsku oraz Fundację Otto Brennera, które potwierdzały przy okazji pogląd o jednoczesnym radykalizowaniu się nastrojów społecznych w RFN. Nastroje te przełożyły się na znaczące sukcesy wyborcze skrajnej AfD w wyborach landowych w pierwszej połowie 2023 r., przekroczenie przez nią granicy 20% poparcia w sondażach dotyczących ogólnokrajowego poparcia w wyborach do Bundestagu i tym samym uplasowanie się na drugim miejscu w hierarchii poparcia społecznego – tuż za opozycyjną chadecją (CDU/CSU).

Wydarzenia z 2023 r. utrwaliły sygnalizowane w 2022 r. trendy. Dotyczyło to nie tylko konsolidacji poparcia dla AfD. Opublikowane pod koniec sierpnia br. wyniki kolejnych badań socjologicznych, tym razem dotyczących populizmu, dowodziły, iż nie należy oczekiwać uspokojenia nastrojów społecznych, co przełoży się na jeszcze lepsze wyniki AfD w wyborach landowych pod koniec roku. Wyzwaniem dla tegoż ugrupowania pozostanie jednakże promowanie zachowań skrajnych w sytuacji potencjalnego wpływu partii na funkcjonowanie rządów krajowych w landach w 2024 r.

Monitor Niemcy 1/8/2023

Założenia programowe AfD odzwierciedlały ewolucję w samej partii. Jej powstanie wynikało z fali protestów wobec konkretnych aspektów polityki zagranicznej kanclerz Merkel z jednoczesnym wsparciem dla rynkowych rozwiązań gospodarczych. Było to zgodne z rodowodem twórców organizacji, tj. liberalno-konserwatywnych polityków, naukowców, względnie przedsiębiorców. Z biegiem czasu AfD stała się jednakże podmiotem, który przyciągał osoby o poglądach prawicowych lub skrajnie prawicowych, głównie z powodu konsekwentnej kontestacji przez AfD polityki migracyjnej RFN. Do momentu, w którym nie zachodzi konieczność ponoszenia odpowiedzialności za realizowany program, pozostawać on będzie zbiorem swobodnie zmienianych i interpretowanych populistycznych względnie liberalnych haseł gospodarczych oraz społecznych. Zawsze jednak u ich podstaw pozostawać będzie protekcjonistyczna ochrona interesów ekonomicznych RFN, opartych na kooperacji gospodarczej z Rosją.   

Monitor Białoruś 1/8/2023

Alaksandr Łukaszenka uratował Rosję, a już na pewno ocalił Władimira Putina przed gniewem Jewgienija Prigożyna. Wykazał się przy tym dalece większą skutecznością niż rosyjskie ministerstwo obrony, które doprowadziło do tego, że przywódca najemników zdecydował się ruszyć na Moskwę, aby własnoręcznie dopaść Siergieja Szojgu i Walerija Gierasimowa.

Rola Łukaszenki w rozwiązaniu problemu Prigożyna jest znaczna i pojawia się pytanie o to, co w zasadzie mówi nam to o pozycji białoruskiego prezydenta, co może za to zyskać i wreszcie, co stanie się z samą Grupą Wagnera. Białoruś jest bowiem nie tylko donorem stabilności w Rosji, stanie się również domem dla samego Jewgienija Prigożyna i najpewniej części Wagnerowców. Białorusini mogą nie być tym zachwyceni (na szczęście dla Mińska, nikt ich o zdanie nie pyta).

Wagnerowcy mogą potencjalnie zwiększyć zdolności “odstraszania” Republiki Białoruś, a to ważne, bo Mińsk po raz kolejny zdecydował się oskarżyć Warszawę (oraz Zachód) o szkolenie ekstremistów, którzy mają zbrojnie działać przeciwko Mińskowi.

Przeszkodą na drodze do wciągnięcia Grupy Wagnera na białoruski żołd może stać się… sam żołd. Alaksandr Łukaszenka podsumował z rządem sytuację w gospodarce po 5 miesiącach i jest ona daleka od ideału (czyli tego, co Mińsk zaplanował sobie na 2023 rok). Najprawdopodobniej przyjdzie nam się pożegnać z premierem Ramanem Gołowczenką na koniec roku.

Monitor migracyjny 19 8b/2023

Rząd proponuje nam aż dwa pytania o nielegalną imigrację i postępowanie z nią. Jednak nie stawia pytania o imigrację legalną, która intensywnie postępuje i przekracza ramy konsensusu, co do którego była zgoda w Polsce. Twierdzenie, że imigracja jest legalna więc nie powinno być w tej materii dyskusji jest nadużyciem wobec informacji i badań pochodzących z bardziej doświadczonych państw Europy Zachodniej. W międzyczasie państwa leżące na szlakach imigracyjnych zwiększają ochronę granic i bronią się przed niechcianym napływem imigrantów.

Raport migracyjny 17 8a/2023

UE zmierza do zaostrzenia polityki imigracyjnej poprzez współpracę z państwami leżącymi na południowych brzegach Morza Śródziemnego. Umowa z Tunezją ma być wzorcowym modelem takich działań, trudno jednak odnieść się do treści porozumienia, bowiem Unia nie opublikowała ustaleń. Działania UE wspiera premier Włoch Giorgia Meloni próbując zbudować sojusz wokół walki z przemytnikami imigrantów. Tymczasem pakt imigracyjny utknął w sporach pomiędzy północą a południem Europy.

W pierwszej połowie roku 2023 w Polsce złożono mniej wniosków o azyl niż w podobnym okresie roku 2022. Wzrasta liczba wykrytych nielegalnych prób przekroczenia granicy, wśród próbujących coraz mniej jest Białorusinów, Ukraińców i Rosjan, a coraz więcej obywateli państw Bliskiego Wschodu, Afryki Północnej i Azji Środkowej.

Balkans Monitor 2/7/2023

On 16 July, Kosovo’s Prime Minister Albin Kurti, proudly announced and posted on social media that his country had purchased Bayraktar TB2 drones from Türkiye, a model recently used by Ukraine against Russian targets. Kurti’s recent move is interpreted as a result of the perceived waning of support from Western leaders in recent months, and a means of sending a strong signal to Belgrade that Kosovo is willing to defend itself in the event that Serbia makes any further attempts to undermine its borders. The EU and US’s apparent willingness to assuage Serbia so as to prevent the influence of Russia, has left a void that Türkiye has readily been willing to step in and fill. If the trend continues, it is likely that bilateral ties between Kosovo and Türkiye will strengthen, especially in the defense sector. This week’s Balkans Monitor examines why Kosovo has recently stepped up its militarization efforts, and discusses Serbia and NATO’s response. The Monitor concludes by considering their implications on the ongoing EU-led dialogue process between Belgrade and Pristina and future prospects for peace in the region.

Balkans Monitor 1/7/2023

Last Tuesday, marked the 28th anniversary ceremony of the Srebrenica massacre, where tens of thousands of people from around Bosnia and around gathered, including state officials, foreign dignitaries, and Bosnians. Before the event, an annual 110-kilometer peace march was held, consisting of a three day hike with over 6,000 participants, who retraced a route taken by thousands of men and boys from the Bosniak ethnic group, made up primarily of Muslims, who were slaughtered as they attempted to escape Srebrenica after it was taken by Bosnian Serb forces towards the end of the 1992-95 Bosnian war.
During the ceremony, 30 victims – 27 men and 3 boys, were laid to rest after DNA analysis recently identified them. Remains from their bodies were carried to Srebrenica-Potocari Memorial Center in Potocari, where at least 6,700 of the estimated 8,000 victims have been buried. Commonplace is the burial of only part of the victims remains as typically there are found scattered over several different mass graves.

Monitor Niemcy 2/7/2023

Politykę RFN w stosunku do państw autorytarnych charakteryzowała determinowana ekonomicznie hipokryzja. Ich system sprawowania władzy był nie do pogodzenia z formalnie deklarowanymi w Niemczech i zapisanymi w konstytucji RFN wartościami. Tyle tylko, iż współpraca ekonomiczna z takimi krajami jak Chiny oznaczała zyski z inwestycji, rynki zbytu, a w konsekwencji bardzo istotne źródło dochodów podatkowych. Stąd też w relacjach politycznych z ChRL nie przejawiano specjalnej chęci w innym niż rutynowe przypominaniu o odmiennych poglądach np. w kwestiach przestrzegania praw człowieka. Ponieważ jednak Chiny coraz bardziej agresywnie chroniły swoje interesy ekonomiczne, co powodowało także coraz większe konsekwencje dla Niemiec, nastąpiła konieczność redefinicji polityki RFN w stosunku do tego państwa. Opublikowana w lipcu br. strategia jest tego wyrazem. Będzie ona jednakże funkcją globalnej polityki międzynarodowej a także tego, czy RFN względnie szybko uda się znaleźć alternatywne rynki zbytu w sytuacji nieuchronnego ograniczania relacji całej UE z Chinami i Rosją.